Đối với lĩnh vực ăn uống, tiền tip được xem là một khoản thu nhập thêm cho các nhân viên, đặc biệt là với những nhân sự đảm nhiệm vị trí phục vụ. Tuy nhiên, việc phân chia tiếp tip, hay tiền boa, của khách luôn là vấn đề khó với nhiều chủ quán. Bởi nếu không có chiến lược phân chia hợp lý, điều này có thể khiến nhân viên bất mãn và gây ảnh hưởng đến hiệu suất công việc.
[crp]
Việc khách hàng tặng tiền tip như một cách ghi nhận chất lượng dịch vụ của nhân viên đã trở thành một thói quen trong ngành F&B. Dù vậy, việc phân chia tiền tip cho đội ngũ nhân sự chưa bao giờ là công việc dễ dàng đối với các chủ quán, bởi nếu chẳng may có phương án phân chia tiền boa không đồng đều, nhân viên sẽ cảm thấy không hài lòng. Điều này không chỉ khiến cho tình hình nội bộ trở nên lục đục, mà còn dẫn đến sự giảm sút trong hiệu suất của nhân viên. Thậm chí, việc này có thể là lý do khiến nhân viên nghỉ việc, bởi quyền lợi của họ bị ảnh hưởng. Vì thế, các chủ quán sẽ cần đưa ra các chiến lược phân chia phù hợp khoản thu nhập thêm này.
Nội dung chính
1. Chia đều cho mọi nhân viên
Một trong những phương án được các chủ quán đưa ra nhằm đảm bảo sự công bằng trong vấn đề tiền tip cho các nhân viên là sẽ tổng kết và chia đều khoảng tiền này vào mỗi cuối tuần hoặc mỗi cuối tháng. Chiến lược được xem là phương án giúp mang đến mức thưởng bằng nhau cho mọi nhân viên, từ đó, hạn chế tối đa tình trạng lục đục nội bộ. Việc phân chia tiền tip cũng giúp đội ngũ nhân sự cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, bởi nếu có một nhân viên làm không tốt, họ cũng sẽ không nhận được khoản thu nhập này vì khách hàng sẽ không boa thêm.
Tuy nhiên, hình thức này dù có vẻ công bằng nhưng vẫn có điểm thiếu sót. Một trong những hạn chế của việc chia đều tiền tip là không ghi nhận công sức xứng đáng của nhân viên. Bởi có những trường hợp, một số nhân viên sẽ nỗ lực rất nhiều để mang đến trải nghiệm tốt nhất với hy vọng nhận được tiền tip. Nhưng số ít nhân viên khác lại lơ là hoặc không hoàn thành tốt công việc của họ mà khiến cho khách hàng không tặng tip cho nhân viên. Điều này nếu xảy ra trong thời gian hoặc với mật độ thường xuyên, sẽ khiến cho những nhân viên làm tốt cảm thấy bất công, khi đó sẽ khiến họ nghĩ đến quyết định nhảy việc.
Nếu bạn dự định phân chia tiền tip theo hình thức này cho nhân viên thì bạn nên để một hộp đựng tiền tip chung thay vì để khách hàng đưa trực tiếp cho nhân viên. Điều này giúp số tiền tip được minh bạch hơn với nhân viên. Từ đó, đảm bảo quyền lợi cho mọi nhân viên, tránh tình trạng để nhân viên nhận tip riêng, bởi có thể sẽ có những trường hợp nhân viên giữ riêng khoản tiền đó. Bên cạnh đó, việc để tiền tip chung cũng giúp khách hàng yên tâm rằng phần tiền tip của mình sẽ được chia đều cho tất cả nhân viên đã phục vụ.
2. Chia theo tỷ lệ phần trăm
Có một số chủ quán sẽ chia phần tiền tip theo phần trăm với tỷ lệ dựa trên sự đóng góp của nhân viên. Cách chia này cũng được xem là cách giúp toàn đội ngũ nhân viên nhận được phần tip này, đồng thời, giúp nhân viên cảm thấy họ được ghi nhận xứng đáng với nỗ lực của họ. Bởi những nhân viên trực tiếp tham gia vào việc phục vụ khách hàng sẽ nhận được khoản tip nhiều hơn những nhân viên khác. Điều này sẽ trở thành động lực giúp tất cả nhân viên cố gắng hoàn thành công việc tốt nhất có thể.
Thông thường, với cách chia tỷ lệ phần trăm, các chủ quán sẽ cho nhân viên phục vụ được hưởng phần lớn trong khoản tiền tip và số còn lại sẽ được chia cho các đội ngũ hỗ trợ khác như bếp, pha chế… Về tỷ lệ cụ thể, các chủ quán nên cân nhắc dựa trên số lượng nhân viên của từng bộ phận cũng như phần việc họ phải đảm nhận. Cách phân chia tỷ lệ này sẽ giúp các chủ quán hạn chế được việc các nhân viên cảm thấy không công bằng vì họ đã nỗ lực nhiều hơn nhưng vẫn nhận khoản tip ngang với các nhân viên khác.
Dù vậy, khi áp dụng cách chia này, các chủ quán sẽ tốn thời gian hơn bởi phải tính toán tỷ lệ nhiều hơn. Đây cũng là hạn chế khiến không nhiều chủ quán áp dụng phương án chia này. Tuy nhiên, nếu bạn có thể triển khai cách thức này, bạn sẽ nhận được sự hài lòng từ nhân viên, qua đó, nhân viên sẽ chủ động gắn bó và làm việc lâu với thương hiệu của bạn. Bên cạnh đó, bạn cũng cần đảm bảo các nhân viên trong cùng một bộ phận có thời gian làm việc và khối lượng công việc, thì khi đó việc chia theo tỷ lệ mới đạt kết quả. Còn trong trường hợp có sự chênh lệch, cách làm này sẽ không thực sự mang đến hiệu quả như mong đợi.
3. Mỗi nhân viên được nhận phần tip riêng
Đây được xem là phương thức chia tip phổ biến nhất, bởi cách chia này là minh chứng cho nỗ lực làm việc của nhân viên. Tức nhân viên nào cố gắng và mang đến chất lượng phục vụ tốt nhất cho khách nhiều hơn thì phần tip họ nhận được cũng nhiều hơn. Đồng thời, cách chia này cũng giúp các chủ quán không phải tốn công sức vì không phải tính toán. Bên cạnh đó, cách phân chia tip như vậy cũng là phương án giúp các chủ quán có thể tự động nâng cao chất lượng phục vụ cho quán. Bởi bản thân nhân viên muốn nhận được tip, họ phải không ngừng cải thiện để mang đến trải nghiệm tốt hơn cho khách mỗi ngày.
Ngoài ra, với cách chia này, nhân viên có thể chủ động được thu nhập mà không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ đồng nghiệp nào khác. Vì chỉ cần bản thân nhân viên cố gắng thì sẽ được khách hàng ghi nhận, trong khi những cách chia tip có thể khiến các nhân viên bất mãn do họ đã làm tốt nhưng nếu đồng nghiệp không làm tốt thì họ phải mất đi khoản tip của khách hàng. Một điểm nữa khiến các nhân viên cảm thấy hài lòng với cách chia này là họ có thể nhận khoản tip ngay để sử dụng. Còn với các phương án khác, họ phải đợi một khoảng thời gian đáng kể trước khi được nhận khoản tiền này.
Tuy nhiên, cách thức phân chia này vẫn có một số hạn chế. Nếu để nhân viên được nhận trọn vẹn tiền tip thì đa phần khoản tiền này sẽ thuộc về nhân viên phục vụ, trong khi những bộ phận khác cũng có sự đóng góp nhất định để tạo sự hài lòng cho khách hàng. Điều này vô tình sẽ gây lục đục nội bộ khi các nhân sự bộ phận khác sẽ cảm thấy không công bằng. Ngoài ra, việc được nhận trực tiếp tip sẽ khiến cho nhân viên có sự phân biệt đối với các khách hàng. Khi đó, những khách hàng có boa cho nhân viên trước đó sẽ được họ phục vụ chu đáo hơn, còn những khách mới hoặc chưa từng tip sẽ bị họ thờ ơ và không phục vụ chu đáo. Việc phân biệt này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh thương hiệu của bạn.
Việc phân chia tiền tip có nhiều cách thức khác nhau và mỗi hình thức đều có những mặt ưu thế và bất lợi riêng. Do đó, lẽ dĩ nhiên sẽ không có một cách thức hiệu quả nhất cho mọi chủ quán. Thay vào đó, các chủ quán cần căn cứ tình hình của thương hiệu để có thể chọn lựa chiến lược phù hợp nhất, nhằm mang đến sự hài lòng cho đội ngũ nhân sự.
