Đối với nhiều người, nấu ăn có thể chỉ là một quá trình rất đỗi bình thường, thế nhưng ngược lại, là một đầu bếp thì nấu ăn không chỉ là quá trình chế biến thực phẩm mà còn là cả thế giới đầy thú vị với vô vàn những điều tuyệt vời về mùi vị, hương thơm, hay kết cấu đến từ đa dạng nhiều nền văn hóa khác nhau. Một khi đã bước chân vào nghề bếp, thì chắc hẳn cũng là vì bạn muốn được khám phá thế giới này, và sở hữu cho mình một nền tảng kiến thức cùng tay nghề vững chắc là bí quyết để bạn có thể hoạt động một cách chuyên nghiệp và phát huy được năng lực của mình đến mức tốt nhất.
[crp]
Nội dung chính
Tìm hiểu về khoa học trong nấu ăn
Nhiều người thường nhận xét rằng, nấu ăn chính là một loại hình nghệ thuật, thế nhưng khi xét về bản chất, thì nấu ăn thực chất lại là một quá trình thuộc về khoa học. Trong giai đoạn học việc và làm quen với nghề, bạn sẽ khám phá ra được sự tương tác kỳ diệu giữa các loại nguyên liệu với nhau, giữa thực phẩm với nhiệt độ, thời gian, phương pháp chế biến, kỹ thuật xử lý và cách nêm nếm, tất cả đều là những yếu tố góp phần làm nên một món ăn tuyệt vời. Chẳng hạn như, bạn có biết việc rang hoặc nướng các loại gia vị khô trước khi giã nhỏ sẽ giúp chúng kích hoạt tinh dầu và tỏa ra hương thơm nhiều hơn? Nhờ đó mà món ăn của bạn cũng sẽ có được mùi vị đậm đà và hương thơm tinh tế hơn rất nhiều. Thêm vào đó, các loại gia vị khô thường được thêm vào giai đoạn đầu khi chế biến nhằm mang cho món ăn hương vị đặc trưng cơ bản, trong khi ngược lại, các loại thảo mộc thường được thêm vào sau cùng để tạo thêm điểm nhấn và đóng vai trò trang trí cho món ăn.
Nắm rõ sự tác động giữa các hương vị
Trong ẩm thực có 5 hương vị cơ bản bao gồm ngọt, mặn, chua, đắng và umami, khi 5 hương vị này được sử dụng và kết hợp với nhau một cách thuần thục sẽ là cơ sở cho phép bạn nâng tầm hương vị cho bất kỳ món ăn nào trở nên hấp dẫn không hề kém cạnh với các món ăn được phục vụ tại các nhà hàng cao cấp. Chỉ với 5 hương vị cơ bản nhưng sẽ có vô vàn cách kết hợp với nhau để mang đến nhiều trải nghiệm ẩm thực mới, chẳng hạn như thêm một chút muối vào món bánh ngọt, giảm đắng hoặc tăng chua đều có thể mang đến màu sắc mới cho món ăn. Một gợi ý nhỏ là bạn hãy nên dự trữ sẵn trong khu vực bếp của mình một vài nguyên liệu chứa đựng những hương vị để có thể nhanh chóng sử dụng ngay khi cần thiết. Như là nước tương sẽ mang đến vị mặn và vị umami, trong khi nước sốt mật đường lựu có thể tăng thêm sự hấp dẫn cho bất kỳ món ăn nào, dù là cá, thịt, hoặc salad.
Học cách cân bằng kết cấu của món ăn
Trải nghiệm ẩm thực không chỉ là để thưởng thức mùi vị, mà còn là cả tính thẩm mỹ, hương thơm và cả kết cấu món ăn. Nhắc đến kết cấu thì chính là đề cập đến những yếu tố mà chúng ta có thể cảm nhận được ở món ăn bằng các giác quan của mình, như xúc giác qua các đầu ngón tay, vị giác qua lưỡi, vòm miệng, và còn cả thính giác với những âm thanh cũng từ kết cấu của món ăn tạo nên. Có thể cân bằng được các kết cấu khác nhau một cách tinh tế để tạo nên tổng thể hòa hợp sẽ giúp món ăn của bạn khoác lên mình dáng vẻ mới cao cấp và hấp dẫn hơn. Theo nguyên tắc, món ăn có độ sánh, mềm sẽ được nâng tâm khi kết hợp cùng với các món ăn có độ giòn nhất định, món hầm đậm đà lại thích hợp khi đi kèm với bánh mì ngũ cốc nguyên hạt hoặc bánh mì men, trong khi với các món tráng miệng từ kem sẽ được nhấn mạnh cảm nhận vị giác với các loại hạt hay mứt hoa quả.
Công thức nấu ăn là hướng dẫn, không phải quy định
Khi mới bước chân vào hành trình tìm hiểu thế giới ẩm thực, thì công thức nấu ăn là nền tảng vô cùng quan trọng cho bạn, từ đây bạn sẽ được học về các tỷ lệ giữa từng thành phần nguyên liệu cũng như phương pháp chế biến. Tuy nhiên, một khi đã thành thục với công việc này thì bạn không nên để bản thân bị gò bó trong mớ công thức nấu ăn nữa. Hãy thử biến tấu một vài chi tiết trong công thức cũ để có thể tạo nên một công thức mới của riêng mình. Bạn có thử tăng giảm gia vị, thay đổi nguyên liệu, hoặc làm bất cứ điều gì với khả năng sáng tạo của mình miễn là vẫn đảm bảo không làm đảo lộn sự cân bằng trong món ăn. Thời gian đầu bạn có thể sẽ gặp nhiều khó khăn, nhưng nếu kiên trì thử nghiệm thì cứ sau mỗi lần thất bại sẽ là mỗi kinh nghiệm mới bạn đúc kết được, từ đó ngày càng hiểu rõ được mình cần làm gì để món ăn trở nên ngon hơn, đồng thời cũng có thể nâng cao tay nghề của chính mình.
Tôn trọng quy trình
Bạn có thể dễ dàng tìm thấy rất nhiều thủ thuật hoặc bí quyết đơn giản giúp quá trình chế biến món ăn của bạn trở nên dễ dàng hơn, tuy nhiên, không lúc nào lối đi tắt cũng là lựa chọn lý tưởng để làm nên một món ăn tuyệt vời. Điều quan trọng là bạn phải biết được lúc nào có thể áp dụng được các thủ thuật ấy và lúc nào thì không nên, bởi sẽ có một số món ăn yêu cầu bạn phải tuân theo phương pháp chế biến nhất định mới có thể đạt được chất lượng hương vị chuẩn nhất. Chẳng hạn như khi chế biến beefsteak, các đầu bếp chuyên nghiệp đều khuyên bạn không nên chế biến ngay khi rã đông mà hãy cho thịt có thời gian nghỉ từ 5-10 phút trong điều kiện nhiệt độ phòng, đồng thời áp dụng cả với sau khi chế biến xong, như vậy miếng thịt sẽ được mềm, mọng nước và đậm vị hơn. Hoặc khi chế biến món ăn có sử dụng các loại hạt ngũ cốc, bạn cần ngâm hạt qua đêm để đảm bảo bù đủ nước cần thiết, nếu không sẽ khiến món ăn của bạn bị khô và rời rạc. Để nấu ăn một cách chuyên nghiệp không khó nếu bạn đảm bảo tuân theo một số nguyên tắc cơ bản và hiểu rõ các kỹ thuật liên quan.
Là một đầu bếp mới vẫn đang trong quá trình học hỏi thì chắc hẳn bạn sẽ còn mơ hồ về những điều mình có thể làm được, vẫn cần tìm kiếm không gian để có thể khám phá và phát triển năng lực của mình. Những gợi ý trên sẽ dẫn lối cho bạn biết mình nên làm gì để có thể khai thác khả năng của mình một cách tốt nhất. Tuy nhiên, tất cả những gợi ý này cũng chỉ là bước đầu, điều quan trọng hơn cả là nỗ lực và sự kiên trì từ chính bản thân bạn sẽ quyết định mình có thể đi được bao xa và đạt được vị trí như thế nào.
