Lợi nhuận là vấn đề quan tâm hàng đầu của mọi công ty cho nên tỷ suất sinh lời đã trở thành một trong những công cụ được sử dụng thường xuyên nhất để phân tích tỷ số tài chính. Tỷ suất sinh lời được sử dụng để xác định lợi nhuận cuối cùng của công ty và lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu vì vậy các thước đo khả năng sinh lời rất quan trọng đối với các nhà quản lý và chủ sở hữu công ty không chỉ vậy, ban lãnh đạo cần sử dụng các thước đo này để đưa doanh nghiệp đi đúng hướng. Tỷ suất sinh lời đặc biệt quan trọng với các doanh nghiệp có sự tham gia của các cổ đông bởi vì điều này thể hiện khả năng sinh lời cho các nhà đầu tư.
[crp]
Tỷ số khả năng sinh lời cho thấy hiệu quả tổng thể của một công ty trong việc sử dụng tài sản và hiệu quả hoạt động vào cuối mỗi quý hoặc năm và được chia thành hai loại: tỷ lệ ký quỹ và tỷ lệ sinh lời. Trong đó, tỷ lệ biên thể hiện khả năng sinh lời của công ty trong việc chuyển doanh thu thành lợi nhuận ở các giai đoạn đo lường khác nhau còn tỷ lệ sinh lời thể hiện khả năng của công ty trong việc đo lường hiệu quả tổng thể thông qua việc tạo ra lợi nhuận cho các cổ đông.
Nội dung chính
Phân tích tỷ lệ so sánh
Các nhà quản lý sử dụng loại phân tích này thường sẽ dựa trên phân tích của xu hướng hoặc ngành. Nếu phân tích xu hướng giúp xem xét tỷ suất sinh lời của doanh nghiệp theo thời gian và tìm kiếm các xu hướng tích cực và tiêu cực của thị trường thì phân tích ngành sẽ so sánh tỷ suất sinh lời của một doanh nghiệp với các doanh nghiệp khác trong cùng ngành.
Tỷ lệ biên
Biên lợi nhuận gộp:
Tỷ lệ lợi nhuận gộp sẽ tính giá vốn hàng bán dựa trên phần trăm doanh thu và được ghi nhận trên báo cáo thu nhập. Tỷ lệ này xem xét mức độ một công ty kiểm soát chi phí hàng tồn kho và sản xuất sản phẩm của mình tốt như thế nào và những chi phí được tính cho khách hàng. Tỷ lệ lợi nhuận gộp càng lớn càng tốt cho công ty.
Để tính tỷ lệ lợi nhuận gộp, cần lấy doanh thu trừ đi giá vốn hàng bán. Nếu doanh thu là 100 đô la và giá vốn hàng bán là 60 đô la thì tổng lợi nhuận là 40 đô la. Sau đó chia lợi nhuận gộp cho doanh thu sẽ là: $ 40 / $ 100 = 40%. Tỷ suất lợi nhuận gộp, là số tiền doanh thu bán hàng có thể được dành cho các tiện ích, hàng tồn kho và chi phí sản xuất, với số liệu trên thì sẽ chiếm 40% doanh thu.
Biên lợi nhuận gộp = Lợi nhuận gộp / Doanh thu thuần
Biên lợi nhuận hoạt động:
Lợi nhuận hoạt động thường được gọi là doanh thu trước lãi vay và trước thuế (EBIT) trên báo cáo doanh thu và tỷ suất lợi nhuận hoạt động là EBIT tính theo phần trăm doanh thu. Tỷ lệ lợi nhuận hoạt động là thước đo hiệu quả hoạt động chung của một công ty. Nó khác với tỷ suất lợi nhuận gộp do đã trừ đi các chi phí biến đổi của hoạt động kinh doanh thông thường hàng ngày từ doanh thu.
Tỷ suất lợi nhuận hoạt động được tính theo công thức: EBIT / Doanh thu. Nếu EBIT là 20 đô la và doanh thu là 100 đô la, thì tỷ suất lợi nhuận hoạt động là 20%. Cả hai điều khoản của phương trình đều xuất phát từ báo cáo thu nhập của công ty.
Biên lợi nhuận hoạt động = Thu nhập trước thuế và lãi vay / Doanh thu thuần
Biên lợi nhuận ròng:
Khi thực hiện một phân tích tỷ suất sinh lời đơn giản, biên lợi nhuận ròng là tỷ suất lợi nhuận thường được sử dụng nhất vì biên lợi nhuận ròng cho biết mỗi đô la bán hàng còn lại bao nhiêu phần trăm thu nhập ròng sau khi tất cả các chi phí đã được thanh toán. Ví dụ, nếu biên lợi nhuận ròng là 5%, điều đó có nghĩa là 5 xu trên mỗi đô la doanh thu bán hàng được tạo ra là lợi nhuận. Nhìn chung, biên lợi nhuận ròng đo lường khả năng sinh lời sau khi xem xét tất cả các chi phí bao gồm thuế, lãi vay và khấu hao. Biên lợi nhuận ròng sẽ được tính dựa trên thu nhập ròng và doanh thu thuần và phải xuất phát từ báo cáo thu nhập.
Biên lợi nhuận ròng = Thu nhập ròng / Doanh thu thuần
Hệ số dòng tiền:
Tỷ lệ biên dòng tiền là một tỷ số quan trọng vì nó thể hiện mối quan hệ giữa tiền mặt được tạo ra từ hoạt động kinh doanh và doanh thu. Công ty cần tiền mặt để trả cổ tức, nhà cung cấp, nợ dịch vụ và đầu tư vào tài sản vốn mới, vì vậy tiền mặt cũng quan trọng như lợi nhuận. Tỷ lệ biên dòng tiền đo lường khả năng chuyển doanh số bán hàng thành tiền mặt của một công ty. Phương pháp tính sẽ sử dụng dòng tiền hoạt động của báo cáo lưu chuyển tiền tệ của công ty và doanh thu thuần đến từ báo cáo hoạt động kinh doanh.
Tỷ lệ biên dòng tiền = Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh / Doanh thu thuần
Tỷ lệ sinh lời
Hệ số sinh lời trên tài sản:
Tỷ suất sinh lời trên tài sản là một tỷ suất sinh lời quan trọng vì nó đo lường hiệu quả việc đầu tư vào tài sản và sử dụng chúng để tạo ra lợi nhuận. Tỷ suất này sẽ đo lường lợi nhuận thu được so với mức đầu tư của công ty vào tổng tài sản.
Cách tính tỷ suất lợi nhuận trên tài sản sẽ liên quan đến thu nhập ròng được lấy từ báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và tổng tài sản được lấy từ bảng cân đối kế toán. Nếu tỷ lệ phần trăm càng cao thì nghĩa là công ty đang làm tốt việc sử dụng tài sản của mình để tạo ra doanh số.
Hệ số sinh lời trên tài sản = Thu nhập ròng / tổng tài sản
Hệ số sinh lời trên vốn chủ sở hữu:
Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu có lẽ là tỷ lệ quan trọng nhất trong tất cả các tỷ lệ tài chính đối với các nhà đầu tư vì nó đo lường lợi nhuận trên số tiền các nhà đầu tư đã đầu tư vào công ty và cũng chính là tỷ lệ mà các nhà đầu tư tiềm năng xem xét khi quyết định đầu tư. Tỷ suất này sẽ bao gồm thu nhập ròng của báo cáo thu nhập và vốn chủ sở hữu theo bảng cân đối kế toán. Nhìn chung, tỷ lệ này càng cao càng tốt, trừ một số ngoại lệ, vì nó cho thấy rằng công ty đang sử dụng hiệu quả tiền của các nhà đầu tư.
Hệ số sinh lời trên vốn chủ sở hữu = Thu nhập ròng / Vốn chủ sở hữu
Tỷ suất hoàn vốn trên tài sản:
Tỷ suất hoàn vốn tiền mặt trên tài sản thường được sử dụng để so sánh tiền mặt hoàn vốn dựa trên tài sản vì tỷ suất sinh lời của tài sản được phản ánh trên cơ sở dồn tích. Nhất là khi tiền mặt cần thiết cho các khoản đầu tư trong tương lai. Tính toán được dựa trên dòng tiền từ hoạt lấy từ báo cáo lưu chuyển tiền tệ và tổng tài sản từ bảng cân đối kế toán. Và kết quả có phần trăm càng cao sẽ càng tốt cho doanh nghiệp.
Tỷ suất hoàn vốn tiền mặt trên tài sản = Tiền mặt từ hoạt động kinh doanh / Tổng tài sản
