Làn sóng khởi nghiệp F&B luôn rất bùng nổ, có rất nhiều bạn trẻ mang theo giấc mơ mở quán cafe để “thoát khỏi 8 tiếng văn phòng” và làm điều mình yêu thích. Nhưng đằng sau những tấm hình long lanh trên mạng xã hội là vô số câu chuyện thất bại thảm hại, mất tiền tỷ chỉ trong vài tháng. Câu chuyện dưới đây về Uông Minh Dương – một chàng trai trẻ làm văn phòng, người Trung Quốc lỗ 1,4 tỷ đồng chỉ sau 6 tháng mở quán cafe, là lời cảnh tỉnh sâu sắc cho những ai đang muốn lao đầu vào khởi nghiệp F&B mà thiếu kinh nghiệm và kế hoạch cụ thể.
Nội dung chính
1. Từ nhân viên văn phòng thu nhập ổn định đến khởi nghiệp mở quán cafe 6 tháng thu lỗ liên tục
“Ngày cao điểm nhất tôi bán được 2,8 triệu đồng. Nhưng có hôm chỉ bán được… 1 cốc cafe”, Uông Minh Dương chia sẻ.
Chán nản công việc văn phòng lặp đi lặp lại, Dương quyết định khởi nghiệp F&B với một mô hình quán cafe tối giản, tọa lạc gần trung tâm thương mại sầm uất. Với ước mơ “đổi đời”, anh đầu tư gần như toàn bộ số vốn tích lũy để cải tạo mặt bằng, thuê thiết kế, xây dựng thương hiệu và chi mạnh tay cho quảng cáo trên Xiaohongshu, Dianping.
Tuy nhiên, thực tế nhanh chóng phũ phàng. Quán chỉ duy trì được đúng 6 tháng trước khi buộc phải đóng cửa với số lỗ lên đến 1,4 tỷ đồng. Trong thời gian đó, Dương đã thử đủ mọi cách để vực dậy, nhưng tất cả đều không hiệu quả. Và anh đúc kết được 4 bài học “xương máu” cho bất kỳ ai muốn mở quán cafe và khởi nghiệp F&B.
Đọc thêm quá trình khởi nghiệp của chàng trai văn phong tại: Lỗ 1,4 tỷ đồng sau 6 tháng mở quán cafe: Chàng trai cay đắng tự dẹp tiệm, thừa nhận có ngày chỉ bán được 1 cốc
2. 4 Lý do khiến quán cafe của Uông Minh Dương thất bại thảm hại
2.1. Đam mê nhưng thiếu kỹ năng và kiến thức
Dương yêu thích cafe, nhưng lại thiếu hoàn toàn kỹ năng pha chế và quản lý vận hành. Khi quán bắt đầu lỗ, anh buộc phải sa thải nhân viên chuyên nghiệp để tiết kiệm chi phí và tự tay làm đồ uống. Kết quả là chất lượng giảm sút rõ rệt, khách hàng dần rời bỏ quán.
→ Bài học: Trong lĩnh vực khởi nghiệp F&B, đam mê chỉ là bước khởi đầu. Muốn tồn tại, bạn phải có chuyên môn hoặc hợp tác với người có kinh nghiệm.
2.2. Chi phí vận hành cao ngất
Mỗi tháng, quán của Dương phải chi hơn 71 triệu đồng cho mặt bằng, lương nhân viên và nguyên liệu. Để hòa vốn, doanh thu mỗi ngày phải đạt tối thiểu 2,8 triệu đồng – một con số gần như không thể duy trì ổn định.
→ Bài học: Một trong những kinh nghiệm mở quán cafe quan trọng là phải tính toán kỹ lưỡng chi phí cố định, lựa chọn mặt bằng phù hợp với quy mô và năng lực tài chính thực tế.
2.3. Quảng cáo nhiều nhưng thiếu chất riêng
Dương chi nhiều tiền cho các chiến dịch quảng cáo trên mạng xã hội, mời reviewer đến trải nghiệm, tặng mã giảm giá… Tuy nhiên, sản phẩm không tốt khiến khách hàng không quay lại lần thứ hai.
→ Bài học: Marketing chỉ là công cụ tiếp cận ban đầu. Trong chiến lược kinh doanh cafe, yếu tố giữ chân khách hàng vẫn là trải nghiệm thực tế và chất lượng sản phẩm.
2.4. Không có USP, thua ngay từ vạch xuất phát
Giá cafe của quán cao hơn cả Starbucks, nhưng lại không có thương hiệu hay sự khác biệt nào rõ rệt. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt với các “ông lớn” như Luckin hay các chuỗi nội địa, khách hàng đơn giản chọn những thương hiệu đã có uy tín.
→ Bài học: Nếu muốn khởi nghiệp F&B, bạn cần xác định rõ USP (điểm bán hàng độc nhất). Không có lợi thế cạnh tranh, quán cafe của bạn sẽ sớm bị đào thải.
3. 4 bước nhất định phải biết trước khi khởi nghiệp F&B mở quán cafe
Nếu bạn đang có ý định khởi nghiệp F&B, đặc biệt là trong lĩnh vực mở quán cafe, luôn hấp dẫn các bạn trẻ bởi sự năng động, sáng tạo và tính thời thượng. Dưới đây là 4 bước quan trọng bạn nhất định phải nắm vững trước khi bắt đầu hành trình khởi nghiệp:
Bước 1: Nghiên cứu thị trường kỹ càng
Đây là bước đặt nền móng cho toàn bộ hành trình kinh doanh quán cafe. Bạn cần trả lời được những câu hỏi như:
- Khách hàng mục tiêu của bạn là ai?
- Họ bao nhiêu tuổi?
- Thói quen tiêu dùng như thế nào?
- Thích uống cafe đậm, cafe sữa hay các loại đồ uống pha chế?
Ngoài ra, việc phân tích đối thủ trong khu vực bạn định mở quán cũng vô cùng quan trọng: họ bán gì, giá bao nhiêu, USP của họ là gì, họ đang làm tốt & chưa tốt ở đâu?
=> Kinh nghiệm mở quán cafe thành công luôn bắt đầu bằng sự thấu hiểu khách hàng và thị trường.
Bước 2: Kiểm soát chi phí từ đầu
Rất nhiều người thất bại trong khởi nghiệp F&B vì không kiểm soát được chi phí từ đầu. Một mặt bằng đắt đỏ ở vị trí trung tâm, thiết kế “sang xịn” nhưng không phù hợp thị trường, thuê nhân sự quá nhiều, nhập máy móc vượt nhu cầu thực tế, tất cả đều có thể khiến bạn cạn vốn trước khi quán kịp sinh lời.
=> Hãy lập bảng ngân sách rõ ràng cho các hạng mục: thuê mặt bằng, thi công, trang thiết bị, nguyên liệu, lương nhân viên, chi phí marketing… Và nhớ để dành một khoản dự phòng cho 3-6 tháng đầu vận hành.
Bước 3: Xây dụng USP rõ ràng, khác biệt
Trong thị trường cạnh tranh khốc liệt, một quán cafe “bình thường như bao quán khác” rất khó tồn tại. Vậy bạn cần làm gì để nổi bật?
-
Sản phẩm khác biệt? Ví dụ: cafe ủ lạnh, cold brew trái cây, các món signature tự sáng tạo.
-
Không gian đặc trưng? Quán cho người làm việc, cho người mê chụp ảnh, phong cách Địa Trung Hải, tối giản hay vintage?
-
Trải nghiệm dịch vụ đặc biệt? Nhân viên tư vấn đồ uống theo tâm trạng, hệ thống tích điểm thông minh?
=> Nền tảng của một quán cafe đông khách luôn cần có một USP (Unique Selling Point – điểm bán hàng độc nhất) rõ ràng, không thể sao chép.
Bước 4: Chạy thử nghiệm (MVP) trước khi đầu tư lớn
Đừng vội rót toàn bộ vốn vào một mô hình lớn khi bạn chưa có trải nghiệm thực tế. Thay vào đó, hãy thử với một mô hình MVP (Minimum Viable Product) như: một quầy cafe nhỏ, xe đẩy, pop-up store hay hợp tác với một tiệm bánh để đặt máy pha cafe.
Việc chạy thử này sẽ giúp bạn:
-
Hiểu rõ vận hành thực tế (hàng hóa, nhân sự, quy trình, chăm sóc khách hàng…)
-
Kiểm chứng phản hồi thị trường và tối ưu sản phẩm
-
Tự tin hơn khi gọi vốn hoặc mở rộng quy mô
Câu chuyện của Uông Minh Dương không nhằm làm nản lòng những người trẻ muốn khởi nghiệp F&B, mà là lời nhắc nhở: Để thành công, bạn cần nhiều hơn là sự liều lĩnh. Sự chuẩn bị kỹ càng, kiến thức thực tế, kiểm soát chi phí và hiểu khách hàng là những yếu tố quyết định. Trong một thị trường cafe đầy cạnh tranh, người sống sót không phải người giàu nhất mà là người biết học hỏi nhanh nhất từ thất bại.
——-
Đọc thêm về kinh nghiệm mở quán cafe tại đây:
Mở 1 quán cafe nhỏ cần bao nhiêu vốn? 5 Mô hình kinh doanh phù hợp
Bài Toán Thực Tế Về Chi Phí Mở Quán Cà Phê Cho Người Mới Bắt Đầu
Tự Mở Quán Cà Phê: Không Cẩn Thận Có Thể Tự Sát; Với Những Lãng Phí Này