Một ổ điện bị dán kín có thể không phải chuyện lớn, nhưng với The Coffee House, đó là điểm chạm khiến cả cộng đồng đặt câu hỏi: Thương hiệu này đang thay đổi gì? Trong ngành F&B, nơi mà mỗi chi tiết nhỏ trong trải nghiệm đều góp phần định hình hình ảnh thương hiệu, vụ việc này là bài học điển hình về cách xử lý khủng hoảng, quản lý kỳ vọng khách hàng và chiến lược tái định vị.
Nội dung chính
1. Bối cảnh vụ việc: Khi quán cà phê trở thành “văn phòng mini”
Sáng ngày 22/5, một bài đăng trên mạng xã hội bất ngờ lan truyền mạnh mẽ, phản ánh việc chuỗi cà phê The Coffee House đồng loạt dán kín ổ điện tại nhiều cửa hàng trên cả nước. Dòng trạng thái kèm hình ảnh ổ cắm bị niêm phong, cùng câu hỏi mang tính chất “chất vấn nhẹ nhàng”: “The Coffee House có đang đuổi khách làm việc?” đã nhanh chóng thổi bùng làn sóng tranh luận trên mạng xã hội.
Nhiều cộng đồng, fanpage lớn trong giới trẻ và ngành F&B lập tức chia sẻ lại thông tin này. Một bức ảnh viral khác ghi chú thích mỉa mai: “Đi cà phê mà tưởng đang ở tiệm net”, khắc họa hình ảnh khách mang laptop, sạc dự phòng, thậm chí cả… quạt mini, ngồi hàng giờ chỉ với một ly cà phê giá 35.000 đồng.
Chia sẻ của 1 độc giả trên Báo Vnexpress
“Nhiều bạn nghĩ một ly nước là “một vé sử dụng không gian”, nhưng họ đâu biết tôi đang trả tiền mặt bằng theo mét vuông, điện theo đồng hồ, nhân viên theo giờ. Chiếc bàn đó đáng lẽ là chỗ cho 2-3 bạn trẻ đi cà phê cuối tuần. Nhưng giờ thì hết chỗ.
Tôi không khó chịu với khách mang laptop. Có bạn làm việc lịch sự, gọi thêm bánh, nước, thì tôi mừng. Nhưng cũng có những “văn phòng di động” không tên, chiếm dụng quán như thể coworking space miễn phí.
Tôi từng nghĩ đến chuyện bịt ổ điện, nhưng ngại. Chỉ dám dán bảng nhỏ “Không hỗ trợ ổ cắm cá nhân vì an toàn điện”. Nhưng rồi, người dễ là tôi, người mệt cũng là tôi.”
Cùng lúc đó, nhiều chủ quán cà phê quy mô nhỏ cũng lên tiếng, bày tỏ sự đồng cảm với động thái từ The Coffee House. Theo họ, nhóm khách “ngồi đồng” nhiều giờ đồng hồ mà không tiêu dùng thêm đang tạo áp lực vô hình lên chi phí vận hành – từ điện, wifi, chỗ ngồi đến nhân sự.
Tuy nhiên, theo ghi nhận thực tế sáng cùng ngày tại một số cửa hàng The Coffee House ở Hà Nội, nhiều ổ cắm vẫn hoạt động bình thường. Điều này cho thấy vụ việc không diễn ra đồng loạt toàn hệ thống, mà có thể là thử nghiệm riêng biệt tại từng khu vực. Dẫu vậy, phản ứng dữ dội từ phía khách hàng đã cho thấy một vấn đề lớn hơn: sự lệch pha giữa kỳ vọng người dùng và định hướng không gian mà thương hiệu đang hướng tới.
2. Khủng hoảng thương hiệu ngầm: Sự lệch pha trong kỳ vọng khách hàng
Dù không tạo ra làn sóng tẩy chay rầm rộ hay các phản ứng tiêu cực trên diện rộng, vụ việc bịt ổ điện tại chuỗi The Coffee House vẫn cho thấy dấu hiệu của một cuộc “khủng hoảng ngầm”. Bởi đằng sau hàng trăm bình luận trái chiều là một vấn đề lớn hơn: khoảng cách ngày càng rõ giữa kỳ vọng của khách hàng trung thành và định hướng kinh doanh thực tế của thương hiệu.
Bài đăng giải thích động thái “bịt ổ điện” trên fanpage chính thức của chuỗi cà phê The Coffee House:
Trong một sự kiện F&B do iPOS tổ chức tại Hà Nội cuối năm 2023, ông Ngô Nguyên Kha – khi đó còn giữ vai trò CEO của The Coffee House đã từng thẳng thắn thừa nhận “bài toán hiệu quả” với nhóm khách hàng ngồi lâu là vấn đề nan giải. Ông chia sẻ: “Nếu The Coffee House là nơi truyền cảm hứng để mọi người tìm đến làm việc, thì điều đó đã là may mắn. Nhưng bài toán kinh doanh vẫn luôn hiện diện, và chúng ta buộc phải giải.”
Tuy nhiên, ông Kha cũng nhấn mạnh rằng trong giai đoạn bình thường, thương hiệu hoàn toàn chấp nhận việc khách ngồi lâu, bởi nó đại diện cho giá trị gắn kết và độ nhận diện không gian. Song, trong bối cảnh người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, việc duy trì nhóm khách hàng trung thành này lại trở thành thách thức tài chính. Chính vì vậy, vào thời điểm đó, The Coffee House từng triển khai các giải pháp “tăng chi tiêu trên mỗi khách”: giảm giá ly thứ hai, tặng voucher sau 2 giờ ngồi,… nhằm cải thiện hiệu quả vận hành và công suất chỗ ngồi – theo đúng logic doanh thu trên mỗi mét vuông trong ngành F&B (Chia sẻ trên báo Vietnambiz)
Thực hư The Coffee House bịt ổ điện, ‘đuổi khéo’ khách ngồi lâu?
Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi lại không nằm ở chính sách kinh doanh, mà nằm ở cách thương hiệu truyền thông về sự thay đổi:
- Thiếu định hướng truyền thông từ trước: Việc dán kín ổ điện diễn ra âm thầm, không có thông báo cụ thể hay lời giải thích rõ ràng. Điều này khiến khách hàng dễ dàng suy diễn theo hướng tiêu cực, đặc biệt là nhóm người dùng có thói quen làm việc tại quán.
- Thông điệp phản hồi chưa đủ sâu sắc: Tuyên bố “làm mới không gian để nâng cao trải nghiệm” không đủ để trấn an nhóm khách trung thành – những người từng xem The Coffee House là “văn phòng thứ hai”.
Khủng hoảng lệch pha thương hiệu (brand dissonance): Đây là điển hình của một cuộc khủng hoảng “mất kết nối thương hiệu”, khi khách hàng trung thành cảm thấy thương hiệu không còn giữ lời hứa ban đầu. Trong mắt họ, việc cắt ổ điện là biểu hiện của sự thay đổi lạnh lùng và thiếu gắn bó.
->> Kết nối lại với bối cảnh ban đầu, có thể thấy cuộc tranh cãi về ổ điện chỉ là bề nổi của một mâu thuẫn sâu hơn: sự lệch pha trong định vị không gian và hành vi tiêu dùng hậu đại dịch. Với các chuỗi cà phê, nơi từng đóng vai trò “điểm tựa tinh thần” cho người trẻ làm việc tự do, việc thay đổi chiến lược vận hành cần đi kèm với một hệ thống truyền thông rõ ràng, kịp thời và tinh tế để giữ vững niềm tin của nhóm khách cốt lõi.
3. Góc nhìn chiến lược: Thay đổi mô hình kinh doanh, không chỉ là chi phí điện
Dư luận ban đầu cho rằng việc The Coffee House bất ngờ bịt kín các ổ cắm điện là để cắt giảm chi phí vận hành như điện và wifi. Tuy nhiên, từ góc nhìn chiến lược, hành động này phản ánh một sự chuyển dịch âm thầm nhưng quan trọng: sự thay đổi mô hình kinh doanh của chuỗi cà phê này.
Từ năm 2014 – 2020, The Coffee House xây dựng thương hiệu dựa trên mô hình “Urban Lifestyle Café” – một không gian khuyến khích học tập, làm việc, gặp gỡ. Ổ cắm điện, wifi mạnh, không gian hiện đại và thoải mái từng là những yếu tố tạo nên bản sắc, thu hút một thế hệ người dùng trẻ trung, năng động.
Tuy nhiên, mô hình này đi kèm chi phí cao và hiệu suất sử dụng chỗ ngồi thấp – khi khách hàng có thể ngồi hàng giờ mà chỉ gọi một món. Trong bối cảnh chi phí thuê mặt bằng, nhân sự, nguyên vật liệu liên tục leo thang, nhiều chuỗi đang dần chuyển sang mô hình “High-Turnover Café” – nơi ưu tiên tốc độ phục vụ và vòng quay bàn ghế nhanh để tối ưu doanh thu trên mỗi mét vuông.
->> Nếu đúng là The Coffee House đang đi theo hướng này, thì việc bịt ổ cắm chỉ là một phần trong lộ trình tái cấu trúc không gian. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở sự thiếu đồng bộ: không gian quán, trải nghiệm khách hàng và thông điệp truyền thông vẫn giữ nguyên như cũ khiến khách hàng không được “chuẩn bị tâm lý” cho một thay đổi mang tính nền tảng. Cảm giác bị cắt tiện ích đột ngột, không có lời giải thích rõ ràng đã đẩy nhiều khách hàng trung thành vào trạng thái hụt hẫng, thậm chí cảm thấy bị “phản bội”.
4. Hành vi khách hàng và góc nhìn ngành F&B
Để hiểu rõ hơn sự căng thẳng giữa chiến lược vận hành và kỳ vọng người tiêu dùng, cần nhìn vào dữ liệu hành vi của khách hàng trong ngành F&B trong những năm gần đây.
Theo khảo sát của Decision Lab năm 2023, có đến 43% người Việt chọn quán cà phê làm nơi học tập hoặc làm việc. Đáng chú ý, nhóm khách này thường ngồi từ 2–4 tiếng mỗi lượt, nhưng mức chi tiêu trung bình chỉ rơi vào 40.000 – 60.000 đồng, thường không gọi thêm món.
Tuy nhiên, giá trị mà họ mang lại không hoàn toàn nằm ở doanh thu trực tiếp. Những khách hàng này góp phần tạo nên hình ảnh “quán đông khách”, “không gian trí thức”, giúp thương hiệu định vị thành công trong giai đoạn đầu mở rộng thị trường.
5. Bài học truyền thông về khủng hoảng lệch pha thương hiệu của The Coffee House
Sự cố “bịt ổ điện” tại The Coffee House không chỉ phản ánh một thay đổi nhỏ trong vận hành, mà còn đặt ra những bài học lớn về quản trị truyền thông, đặc biệt là trong bối cảnh kỳ vọng của khách hàng ngày càng gắn liền với nhận diện thương hiệu. Khi sự thay đổi vận hành không đi kèm với chiến lược truyền thông đồng bộ, thương hiệu rất dễ rơi vào thế bị động – thậm chí đối mặt với khủng hoảng niềm tin.
5.1. Truyền thông trước khi thay đổi
Mọi điều chỉnh về mô hình dù là thay đổi nhỏ như ổ điện hay lớn như định vị lại không gian – đều cần được dẫn dắt bởi truyền thông. Đặc biệt với những thương hiệu từng xây dựng được lòng tin và cộng đồng trung thành như The Coffee House, sự im lặng hoặc thiếu minh bạch dễ dẫn đến phản ứng tiêu cực theo kiểu “bị phản bội”.
Thay vì âm thầm thay đổi, thương hiệu hoàn toàn có thể:
- Công bố mô hình mới với thông điệp rõ ràng: “Khu vực làm việc năng suất – giới hạn số giờ/người.”
- Sử dụng bảng thông báo tại quán, đồng thời truyền thông đa kênh trên mạng xã hội, ứng dụng di động và gửi thông cáo báo chí nhằm tránh hiểu lầm.
Khi khách hàng hiểu lý do, họ có thể không đồng tình, nhưng sẽ dễ cảm thông hơn.
5.2. Xây dựng lại chân dung khách hàng mục tiêu
Một sai lệch lớn thường xảy ra khi thương hiệu âm thầm thay đổi đối tượng khách hàng mà không cập nhật lại chiến lược tiếp thị. Nếu trước đây thương hiệu định vị là “ngôi nhà thứ hai” cho dân văn phòng, freelancer, thì việc quay lại mô hình “quán cà phê tiêu chuẩn cao” cần có:
- Lộ trình thay đổi rõ ràng, bắt đầu thử nghiệm tại một vài điểm bán trước khi triển khai toàn hệ thống.
- Kênh đối thoại riêng với khách hàng trung thành như group, Zalo OA – tất cả dữ liệu khách hàng này đều sẵn có nếu thương hiệu có app riêng, tích điểm cho khách hàng, tích hợp hệ thống CRM trên máy POS bán háng,…
- Cập nhật nội dung truyền thông, quảng cáo và kênh số để phản ánh chân dung khách hàng mới: ít thời gian hơn, sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho không gian chất lượng.
5.3. Tận dụng khủng hoảng thương hiệu để tái định vị
Khủng hoảng là cơ hội để thương hiệu tái định vị và truyền tải thông điệp mới. The Coffee House có thể sử dụng sự kiện này để giới thiệu mô hình không gian mới, phù hợp hơn với định hướng kinh doanh hiện tại.
Một ý tưởng khả thi là triển khai sản phẩm “Café Work Pass” – một hình thức trả phí theo gói (ví dụ 39.000đ/3 giờ) để sử dụng ổ điện, wifi tốc độ cao và ưu đãi đồ uống thứ hai. Mô hình này giúp cân bằng lợi ích: khách hàng cảm thấy được phục vụ đúng nhu cầu, còn thương hiệu tăng được doanh thu và kiểm soát tốt công suất chỗ ngồi.
——-
Vụ việc “bịt ổ điện” của The Coffee House là bài học điển hình trong marketing ngành F&B: Trải nghiệm khách hàng là một phần của sản phẩm. Nếu thay đổi sản phẩm, đừng quên thay đổi luôn cách bạn nói về nó.
Marketing nhà hàng, quán cafe, quán ăn hay bất kỳ thương hiệu nào trong ngành F&B – cuối cùng đều là quản trị kỳ vọng của khách hàng một cách linh hoạt, rõ ràng và có chiến lược.
->> Đọc thêm: Phân tích hành vi tiêu dùng của Gen Z trong ngành F&B: 5 cách tối ưu vận hành quán để thu hút thế hệ tiêu dùng mới