Ngành F&B là một trong những ngành chịu ảnh hưởng trực tiếp từ biến động của nền kinh tế. Một khi kinh tế gặp khó khăn, việc đầu tiên mọi người nghĩ đến đều là cắt giảm nhu cầu ăn uống. Trong khi những biến đổi của nền kinh tế cũng tác động trực tiếp đến chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công và vận hành leo thang dẫn đến việc chủ quán cần điều chỉnh giá bán để đảm bảo có lợi nhuận.
Vậy làm thế nào để cán cân giữa người tiêu dùng và doanh nghiệp cân bằng? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để học chiến lược tăng giá từ các thương hiệu lớn để không bị mất khách!
Nội dung chính
1. Thông báo tăng giá một cách minh bạch
Khách hàng thường có ba phản ứng sau khi thấy giá tăng:
- Chấp nhận và tiếp tục ủng hộ nếu họ hiểu được lý do hợp lý.
- So sánh với đối thủ cạnh tranh để đánh giá xem mức giá mới có đáng không.
- Rời bỏ quán nếu cảm thấy giá mới không xứng đáng
Một trong những sai lầm phổ biến của các quán ăn khi tăng giá là không thông báo trước, khiến khách hàng cảm thấy bị bất ngờ và thậm chí có cảm giác bị “lừa dối”. Điều này đặc biệt quan trọng với những quán có lượng khách trung thành lớn, bởi họ thường xuyên lui tới và dễ dàng nhận ra giá thay đổi ngay lập tức.
Cách tốt nhất để xử lý việc này là thông báo trước ít nhất 1-2 tuần qua các kênh truyền thông như fanpage, bảng thông báo tại quán hoặc menu điện tử. Điều quan trọng không chỉ là thông báo mà còn phải giải thích hợp lý vì sao quán cần tăng giá. Ngoài việc thông báo sớm, có thể áp dụng một số cách sau để khách hàng dễ dàng chấp nhận hơn:
Ví dụ, nếu giá nguyên liệu đầu vào tăng 15%, chủ quán cần minh bạch điều đó với khách hàng thay vì chỉ nói chung chung rằng “chi phí tăng”.
- Tăng giá kết hợp cải thiện giá trị: Nếu tăng giá, hãy đi kèm với việc nâng cấp một yếu tố nào đó như khẩu phần lớn hơn, chén dĩa đẹp hơn, hoặc phục vụ nhanh hơn.
- Tạo “hiệu ứng chấp nhận” bằng thử nghiệm trước: Một số thương hiệu thử tăng giá nhẹ ở một số chi nhánh trước khi áp dụng rộng rãi, giúp kiểm tra phản ứng khách hàng.
Một ví dụ thực tế có thể thấy ở Starbucks. Khi chuỗi cà phê này tăng giá 5-10%, thương hiệu không chỉ đưa ra lý do là giá nguyên liệu tăng mà còn nhấn mạnh việc duy trì các tiêu chuẩn chất lượng cao, từ hạt cà phê Arabica chọn lọc cho đến dịch vụ khách hàng tốt hơn. Điều này giúp khách hàng cảm thấy mức giá mới là hợp lý và tiếp tục ủng hộ thương hiệu.
2. Chiến lược tăng giá – Chọn thời điểm tăng giá hợp lý
Tăng giá đột ngột vào một thời điểm tùy ý có thể khiến khách hàng phản ứng tiêu cực. Ngược lại, nếu chọn đúng thời điểm, khách hàng sẽ cảm thấy mức giá mới là hợp lý hơn. Chiến lược tăng giá thông minh là lựa chọn một trong số những thời điểm sau:
- Khi quán vừa nâng cấp không gian, cải thiện menu hoặc thay đổi cách phục vụ. Ví dụ, một quán phở ở Hà Nội sau khi cải tạo lại quán, đầu tư bàn ghế gỗ mới và bổ sung điều hòa đã tăng giá mỗi tô thêm 5.000 – 7.000 đồng. Vì khách hàng cảm nhận được sự thay đổi tích cực trong không gian ăn uống, từ đó nhận thấy mức tăng giá là hợp lý và sẵn sàng mở ví.
- Vào dịp cao điểm như Lễ, Tết hoặc khi nhu cầu tăng cao. Đây là thời điểm khách hàng có xu hướng chi tiêu thoáng tay hơn và ít nhạy cảm với giá cả.
- Nếu một quán cà phê tăng giá trong khi tất cả các quán khác vẫn giữ nguyên, khách sẽ cân nhắc chuyển sang nơi khác khi cảm thấy giá trị không tương xứng. Nhưng nếu toàn bộ thị trường đều điều chỉnh giá, khách hàng sẽ ít có lựa chọn thay thế và chấp nhận những thay đổi đó,
Một ví dụ điển hình là các nhà hàng Nhật Bản tại Việt Nam. Khi một số thương hiệu như Gyu-Kaku hay Daruma điều chỉnh giá, họ thực hiện đồng thời bên cạnh việc cải thiện thực đơn. Các món chính trong thực đơn đều sử dụng bò Wagyu – loại bò được nhiều người sành ăn coi là loại thịt bò ngon nhất ở Nhật Bản về hương vị cũng như hàm lượng dinh dưỡng trong từng thớ thịt giúp khách hàng cảm thấy giá mới là hợp lý.
3. Gia tăng giá trị nhận được cho khách hàng
Khách hàng ít phản đối việc tăng giá nếu cảm thấy nhận được nhiều giá trị hơn so với trước đây. Thay vì chỉ đơn thuần nâng giá, quán có thể áp dụng một số chiến lược tăng giá như:
- Tăng kích thước khẩu phần hoặc cải thiện chất lượng món ăn. Chẳng hạn, một quán bún bò khi tăng giá từ 45.000 lên 50.000 đồng đã thêm nhiều thịt hơn và sử dụng nước lèo đậm đà hơn, khiến khách hàng cảm thấy số tiền bỏ ra là xứng đáng.
- Nâng cấp dịch vụ, ví dụ như cải thiện quy trình phục vụ nhanh hơn hoặc đầu tư vào trải nghiệm khách hàng. Một quán cà phê khi tăng giá đã đào tạo lại nhân viên để phục vụ chuyên nghiệp hơn, tạo ra sự khác biệt đáng kể so với các quán xung quanh thì việc giá đồ uống tăng 3.000 – 5.000 đồng không là vấn đề lớn.
- Thêm các ưu đãi nhỏ như tặng kèm trà đá hoặc một món ăn nhẹ khi khách gọi món chính. Điều này giúp khách hàng cảm thấy họ không chỉ phải trả thêm tiền mà còn được hưởng nhiều lợi ích hơn.
4. Trình bày hình thức khéo léo trên menu
Cách trình bày giá trên menu có thể ảnh hưởng đến tâm lý khách hàng. Một số mẹo để tăng giá mà khách ít nhận ra bao gồm:
4.1 Hiệu ứng “Số nhỏ ở bên trái”
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng khách hàng có xu hướng cảm nhận giá 49.000 đồng là rẻ hơn đáng kể so với 50.000 đồng, dù chỉ chênh lệch 1.000 đồng. Nguyên nhân là do con số đầu tiên (trái) ảnh hưởng mạnh đến nhận thức của người đọc. Vì vậy, các nhà hàng có thể tận dụng chiến thuật định giá theo kiểu 49.000 thay vì 50.000 để tạo cảm giác “giá vẫn ổn định”.
4.2 Loại bỏ dấu hiệu tiền tệ để giảm “Đau đớn khi chi tiêu”
Một nghiên cứu từ Cornell University cho thấy khi loại bỏ ký hiệu tiền tệ như “đồng” hay “VNĐ”, khách hàng sẽ bớt để ý đến việc mình đang chi bao nhiêu. Thay vì ghi “49.000 đồng”, chỉ cần viết “49k” giúp giảm cảm giác chi tiêu và kích thích khách gọi món dễ dàng hơn. Tuy nhiên cũng cần lưu ý, cách này chỉ nên áp dụng với mặt hàng đồ uống, với các nhà hàng cao cấp, việc thể hiện đầy đủ và chi tiết giá các món ăn sẽ gia tăng độ uy tín và chuyên nghiệp.
4.3 Chiến lược tăng giá “Menu Decoy” (Mồi nhử giá)
Một số nhà hàng áp dụng chiến thuật tăng giá bằng cách đặt một món có giá rất cao bên cạnh các món khác để khiến giá của các món còn lại có vẻ hợp lý hơn. Ví dụ, một nhà hàng hải sản có thể đưa một món tôm hùm giá 1.500.000 đồng lên đầu menu, giúp các món 300.000 – 500.000 đồng trông có vẻ “phải chăng” hơn, dù thực chất giá đã tăng.
4.4 Tạo “Combo ảo” để làm giá món hợp lý hơn
Thay vì chỉ tăng giá từng món, một số quán có thể áp dụng chiến thuật tăng giá nhẹ từng món lẻ nhưng đồng thời tạo combo với mức giảm giá nhỏ, khiến khách chọn combo thay vì mua từng món. Điều này vừa giúp tăng doanh thu vừa làm cho giá mới của món lẻ trông hợp lý hơn.
Một ví dụ thực tế là chuỗi Highlands Coffee. Khi họ điều chỉnh giá một số loại đồ uống, thương hiệu đồng thời giới thiệu thêm các combo tiết kiệm bao gồm đồ uống và bánh mì que, giúp khách hàng cảm thấy vẫn có được những lựa chọn kinh tế hơn dù giá có thay đổi.
Kết luận
Tăng giá menu là điều không thể tránh khỏi trong ngành F&B, nhưng nếu áp dụng chiến lược tăng giá phù hợp, quán có thể điều chỉnh giá mà không làm mất khách hàng. Minh bạch trong cách thông báo, chọn thời điểm hợp lý, cải thiện giá trị dịch vụ và áp dụng các mẹo tâm lý tiêu dùng là những cách hiệu quả giúp chiến lược tăng giá thành công.